ΣΟΦΙΑ ΖΑΡΑΜΠΟΥΚΑ: Λόγια και εικόνες για παιδιά

 

Μία συζήτηση με μία συγγραφέα και δη μία γυναίκα που γράφει και εικονογραφεί για παιδιά, δεν επρόκειτο να έμοιαζε με τίποτε παρόμοιο. Ο τόπος και μόνο της συνέντευξης, έδωσε το ιδιαίτερο στίγμα της. Μέσα στο 3ο δημοτικό σχολείο του Άμμου και εν μέσω παιδιών όλων των ηλικιών που ζητούσαν μία αφιέρωση στα βιβλία τους, η συγγραφέας βρήκε το χρόνο και τη διάθεση να απαντήσει και να μας εξηγήσει, όλα όσα τη ρωτήσαμε.

Ερ.: Είστε τόσο συγγραφέας, όσο και εικονογράφος. Ακόμα και στις αφιερώσεις σας στα βιβλία των παιδιών, ζωγραφίσατε κάτι ιδιαίτερο στο καθένα. Τετριμμένο το ερώτημα, αλλά με ποια από τις δύο ιδιότητες νιώθετε πιο οικεία;
Απ.: Δεν μπορώ να ξεχωρίσω καμία από τις δύο, είναι αδύνατον. Τώρα ακόμα περισσότερο από παλιά, αφού προσπαθώ να προχωρήσω σε μεγαλύτερες ηλικίες, που πιστεύω, πως χάνω λίγο. Μου αρέσουν εξίσου και οι δύο και ειδικά για μικρές ηλικίες, η μία συμπληρώνει την άλλη.

Ερ.: Πώς είναι η επικοινωνία και η επαφή με τα παιδιά που έχετε σε κάθε επίσκεψή σας σε σχολεία;
Απ.: Χωρίς πείρα είναι πάντα δύσκολο για εμένα. Είναι ένα τρομακτικό βουνό, που πρέπει να ανέβω, αλλά κάθε φορά νιώθω πως θα πετύχει. Συμβαίνει ίσως γιατί επικοινωνώ καλά με τα παιδιά ή εκείνα με εμένα. Δεν γνωρίζω το γιατί, αλλά συμβαίνει.
Ερ.: Έχετε βραβευτεί πολλές φορές για τα βιβλία σας. Αποτελούν ένα ακόμα έναυσμα για να συνεχίζετε;
Απ.: Όχι. Είναι πολύ καλά να βραβεία και χαίρομαι όταν έρχονται, αλλά έναυσμα δεν είναι. Το αληθινό βραβείο είναι όταν πηγαίνω σε ένα super market και η ταμίας βλέποντας την κάρτα μου, λέει: σας διάβαζα όταν ήμουν μικρή.
Ερ.: Γράφετε πολλά χρόνια. Όλα εκείνα που έχουν αλλάξει την τελευταία δεκαετία, έχουν αλλάξει και τα θέματά σας;
Απ.: Το πρώτο μου βιβλίο ήταν για την έννοια της δικτατορίας, όχι γιατί ήθελα να πω ή να διδάξω ή να πάρω θέση, αλλά γιατί αισθανόμουν την ανάγκη να καταλάβουν τα παιδιά τη λέξη αυτήν, την έννοια και τις συνθήκες που ζούσαμε. Πάντα, ο χώρος και οι κοινωνικές συνθήκες επηρεάζουν τη δουλειά μου θετικά ή αρνητικά, όπως και όσα συμβαίνουν γύρω μου. Με επηρεάζουν όλα αφάνταστα. Άρα, ναι, τα θέματά μου αλλάζουν αναλόγως της εποχής τους.
Ερ.: Θέλετε να περνάτε κοινωνικά μηνύματα μέσα από τα βιβλία σας;
Απ.: Χωρίς να είναι πρόθεσή μου, φαίνεται πως όσα με απασχολούν περνούν στα βιβλία μου. Όταν γράφεις και θες να είσαι αληθινός, αυτό βγαίνει αναγκαστικά στη δουλειά μου.

Ερ.: Πώς είδατε τα παιδιά της Ζακύνθου;

Απ.: Είναι πολύ νωρίς για να βγάλω συμπεράσματα. Αναγνωρίζω, πως έχουν διάθεση πολύ και έχουν δουλέψει αρκετά, Αλλά ποτέ δεν ξεχωρίζω τα παιδιά που βλέπω, με οποιονδήποτε τρόπο. Εκείνο που μπορώ σίγουρα να πω, είναι πως τα παιδιά της εκτός Αθήνας δουλεύουν πολύ. Νομίζω πως έχουν ποιοτικό χρόνο, ζουν στον καθαρό αέρα και έχουν άλλες προσλαμβάνουσες, άλλες εικόνες. Όλα αυτά τα κάνουν να διαφέρουν από τα παιδιά των μεγαλουπόλεων.

Ερ.: Έχετε αποδώσει έργα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας και της μυθολογίας. Τι σας παρακίνησε να ενασχοληθείτε με αυτόν τον τομέα;
Απ.: Με παρακίνησε η προηγούμενη σχέση μου με το θέατρο και η συνεργασία μου με τον Κάρολο Κουν. Είδα τη χαριτωμένη αυτή διάθεση και τον τρόπο που άγγιξε τον Αριστοφάνη. Η ζωντάνια και η καθημερινότητα, μου άνοιξε την όρεξη να μπω στο χώρο αυτόν και παράλληλα της μυθολογίας. Με έναν τρόπο όμως, που να αγγίζει τη δική μας καθημερινότητα, με θέματα που είναι ζωντανά γύρω μας και σε καμία περίπτωση δεν ταιριάζουν σε μουσεία.
Ερ.: Ποιο είναι το επόμενο βήμα σας; Αν θέλετε να το κοινοποιήσετε.
Απ.: Μπαίνω πια στο χώρο των μεγαλύτερων παιδιών. Δουλεύω με ανθρώπους που κάνουν κινηματογράφο. Περνάω στη σύγχρονη ιστορία, από το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο μέχρι το 1975, χρησιμοποιώντας φωτογραφίες και κόμικς. Επίσης, θα μπω και εγώ στα ηλεκτρονικά μέσα. Θα αλλάξει μορφή η μυθολογία, αλλά και αυτό είναι σημάδι των καιρών μας και μάλιστα μου κάνει και πολύ κέφι.

Κ. Γούλιαρη